Poszukiwania komet i planetoid z wykorzystaniem zdalnie sterowanych teleskopów we Włoszech, Chile i Namibii
Wieloletnie poszukiwania planetoid i komet w obserwatoriach Rantiga we Włoszech oraz Polonia w Chile, przyniosły liczne odkrycia. Pozwoliły także rozwinąć prężnie działającą sieć obserwatoriów służącą do śledzenia obiektów zbliżających się do naszej planety niewielkie odległości i mogących w przyszłości stworzyć zagrożenie kolizyjne. W trakcie wykładu omówię najciekawsze osiągnięcia, możliwości techniczne oraz perspektywy i szanse dalszych poszukiwań nieznanych obiektów z wykorzystaniem małych teleskopów pracujących w nowych lokalizacjach. Ostatnie lata odkryć postaram się również podsumować w nieco bardziej romantyczny sposób, omawiając zwięźle zasady nazewnictwa planetoid i komet jakie przyjęto podczas ostatnich uchwał Międzynarodowej Unii Astronomicznej.Zoologia Informatica. O sztucznym życiu w wirtualnych światach
Życie to jedno z najbardziej fascynujących zjawisk jakie znamy - choć jednocześnie trudne do wyczerpującego zdefiniowania. Nie wchodząc w kompetencje biologii i biologów, postaram się w swojej prezentacji przedstawić systemy i zjawiska, które charakteryzują się właściwościami pod różnymi względami przypominającymi cechy organizmów żywych. Interesować nas będą programy, które zachowują się "jak żywe" lub symulują pewne procesy kojarzone z przynależnością do świata ożywionego. W ten sposób powstanie swego rodzaju informatyczny bestiariusz (poszerzony może nawet o herbarium i fungarium), który zgłębimy ku wspólnej uciesze i nauce.Krótkie, coraz krótsze, czyli po co fizykom ultrakrótkie impulsy laserowe
Dr Zdzisław Pogoda, prof. UJ jest matematykiem pracującym w Instytucie Matematyki UJ a także w Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej w Nowym Sączu. Interesuje się geometrią różniczkową i jej zastosowaniami, szczególnie w kosmologii, oraz historią matematyki – tu koncentruje się na badaniach problemów klasyfikacji w topologii i historii krakowskiego ośrodka matematycznego. Autor lub współautor około stu pięćdziesięciu artykułów o charakterze naukowym i popularnonaukowym oraz 7 książek i trzech podręczników. Za działalność popularyzatorską nagrodzony między innymi Wielką Nagrodą Polskiego Towarzystwa Matematycznego im. Samuela Dicksteina (1995) , Nagrodą Rektora UJ im. Hugona Kołłątaja (2006) a także Nagrodą Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej im. Hugona Steinhausa za rok 1999 (wszystkie nagrody wspólnie z K. Ciesielskim)
Prywatnie lubi wędrować po górach i jeździć na rolkach (łyżwach) , interesuje się minerałami oraz zbiera obrazy holograficzne.Kilka refleksji o czwartym wymiarze
Termin „czwarty wymiar” budził i budzi zaciekawienie oraz często jest symbolem abstrakcyjnego myślenia. Obiekty czterowymiarowe z jednej strony wydają się być jeszcze bliskie naszej intuicji, a z drugiej sprawiają wiele kłopotów i zaskakują zachowaniem. W wystąpieniu pojawią się akcenty historyczne i przykłady obiektów czterowymiarowych. Będzie o zaskakujących anomaliach tworów czterowymiarowych oraz o nierozstrzygniętych problemach pojawiających się w czterech wymiarach.Poszukiwanie egzotycznej materii jądrowej
Przez dziesięciolecia fizycy zmagali się z podstawowymi pytaniami dotyczącymi otaczającego Wszechświata: z jakich obiektów jest zbudowany oraz jakie oddziaływania odpowiadają za jego istnienie?
Zgodnie z teorią Modelu Standardowego cała otaczająca nas materia składa się z cząstek elementarnych, które występują w dwóch podstawowych typach zwanych kwarkami i leptonami. W przeciwieństwie do leptonów, z których najbardziej znanym jest elektron, kwarki oddziałują silnie tworząc hadrony, wśród których wyróżniamy bariony składające się z trzech kwarków i mezony zbudowane z kwarków i anty-kwarków, czyli z materii i antymaterii. Najważniejszymi barionami są protony i neutrony budujące jądra atomowe. Oprócz tych klasycznych jąder atomowych występujących we Wszechświecie, niewykluczone jest również istnienie obiektów egzotycznych, na przykład takich, gdzie jądra atomowe związane są z mezonami. Poszukiwanie takich obiektów wzbudza duże zainteresowanie i jest jednym z największych wyzwań fizyki jądrowej.
Podczas mojej prezentacji przedstawię zagadnienia dotyczące egzotycznej materii jądrowej, jak również omówię wybrane eksperymenty dedykowane jej poszukiwaniu.Dr inż. Marcin Zieliński jest adiunktem w Zakładzie Fizyki Hadronów w Instytucie Fizyki im. M. Smoluchowskiego na Wydziale Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej. Jego zainteresowania naukowe w dyscyplinie fizyka obejmują badania związane z testowaniem fundamentalnych symetrii dyskretnych w układach atomowych oraz cząstek elementarnych. Badania te mają na celu wyznaczenie m.in. stopnia zachowania symetrii CPT, CP i C w różnych układach fizycznych. Obecnie badania prowadzone na cały świecie w tym zakresie mają kluczowe znaczenie z punktu widzenia fizyki teoretycznej i doświadczalnej. W szczególności są one istotne w kontekście poszukiwania odpowiedzi na pytanie o przyczynę znaczącej nierównowagi występowania materii nad antymaterią we obserwowanym Wszechświecie. Ponadto wśród jego zainteresowań badawczych jest rozwój metod produkcji spolaryzowanych wiązek antyprotonów, co otwiera możliwości przeprowadzania nieosiągalnych innymi metodami testów dotyczących mechanizmów produkcji hadronów, badania ich struktury oraz oddziaływań fundamentalnych między nimi. Wspomniane zagadnienia rozwija we współpracy z międzynarodowymi grupami badawczymi ATRAP, HADES/GSI, CERN/P349, WASA@COSY, REDTOP wykonującymi eksperymenty m.in. w Europejskiej Organizacji Badań Jądrowych CERN (Szwajcaria), Centrum Badawczym Jülich (Niemcy), GSI Helmholtzzentrum für Schwerionenforschung Darmstadt (Niemcy).
Ponadto w zakresie informatyki stosowanej jest zainteresowany praktycznym projektowaniem, tworzeniem i rozwojem inteligentnych systemów oraz aplikacji internetowych w oparciu o architekturę zorientowaną na usługi, mikroserwisy, Web3.0, Blockchain, IoT i koncepcję Web3. Specjalizuje się w implementacji wspomnianych architektur i mechanizmów z wykorzystaniem nowoczesnych narzędzi programistycznych m.in. Node.js, React, Vue.js, Next.js, Nest.js
Antymateria jako narzędzie do badania tajemnic Wszechświata
Obecnie jedną z największych zagadek współczesnej nauki jest znacząca nierównowaga pomiędzy występującą w znanym Wszechświecie materią, a prawie w ogóle nie obserwowaną antymaterią. Zgodnie z przewidywaniami fizyków teoretyków, którzy stworzyli teorię Wielkiego Wybuchu, ilość materii i antymaterii występująca w początkowej fazie istnienia Wszechświata była taka sama. Jednak z nie do końca poznanych przyczyn cała antymateria anihilowała, a w trakcie tego procesu powstała przewaga materii, którą obecnie obserwujemy jako Wszechświat, w którym żyjemy. Jedną, z potencjalnych przyczyn powstania opisanej nierównowagi może być różnica we własnościach materii i antymaterii. Jednak stwierdzenie to nie jest zgodne z dotychczasową wiedzą oraz pierwotnym postulatem Paula Diraca, że cząstki i antycząstki są identyczne. Odkrycie chociażby niewielkiej różnicy we własnościach materii i antymaterii, miałoby ogromny wpływ na współczesną fizykę i mogłoby oznaczać, że istnieją zjawiska wykraczające poza Model Standardowy fizyki cząstek.
Podczas prezentacji przedstawię tematykę i omówię metody poszukiwania różnic pomiędzy materią, a antymaterią, jak również przedyskutuję wyniki wybranych grup eksperymentalnych, które zajmują się tym zagadnieniem.