Przejdź do głównej treści

Widok zawartości stron Widok zawartości stron

Pomiń baner

Widok zawartości stron Widok zawartości stron

10 października 2017
Plastikowa rewolucja w elektronice?
dr hab. Jakub Rysz

24 października 2017
Czy gra komputerowa może być arcydziełem?
prof. dr hab. Piotr Białas

7 listopada 2017
Elektrownie jądrowe - tak czy nie? Dylematy konsumenta elektryczności
prof. dr hab. Kazimierz Bodek

21 listopada 2017
Techniki obserwacji pola magnetycznego w Kosmosie
dr hab. Marian Soida

9 stycznia 2018
Pokaż kotku, co masz w środku, czyli nieinwazyjne wykrywanie materiałów wybuchowych
dr Michał Silarski

21 stycznia 2018
Co mówią nerki do serca, a serce do wątroby? Czyli dlaczego się starzejemy?
dr hab. Ewa Stępień, prof. UJ

Widok zawartości stron Widok zawartości stron

Prelegenci

Dr Jakub Rysz jest związany z Instytutem Fizyki UJ od 1996 roku. W swojej pracy badawczej zajmuje się problemami samoorganizacji w cienkich warstwach polimerowych.

W ostatnim czasie prowadzone przez niego badania dotyczą w szczególności poszukiwania nowych metod wytwarzania cienkich warstw organicznych stosowanych w plastikowej elektronice oraz biosensorach.

Piotr Białas

Profesor dr hab. Piotr Białas jest z wykształcenia fizykiem specjalizującym się w symulacjach komputerowych układów złożonych.

Obecnie zajmuje się głównie programowaniem procesorów graficznych, zwłaszcza w zastosowaniu do rekonstrukcji obrazów w emisyjnej tomografii pozytronowej. 

Kazimierz Bodek

Marian Soida

Dr hab. Marian Soida pracuje jako adiunkt w Obserwatorium Astronomicznym UJ. Tutaj zdobywał wykształcenie - od magistra po stopień doktora habilitowanego. Zajmuje się głównie badaniem namagnesowanej plazmy w ośrodku międzygwiazdowym galaktyk i coraz częściej również wokół galaktyk oraz pomiędzy nimi. W swoich badaniach wykorzystuje obserwacje wykonywane przy pomocy radioteleskopów, w tym tych największych na świecie - Very Large Array w USA, czy 100 metrowym w Effelsberg (Niemcy).

Drugim filarem pracy zawodowej dr. hab. M. Soidy są symulacje numeryczne związane z głównym nurtem jego badań, a więc symulacje magnetohydrodynamiczne ośrodka międzygwiazdowego. Mówiąc trochę swobodniej - próbuje on połączyć dwa rozdzielne światy teoretyków i obserwatorów zajmujących się plazmą międzygwiazdową.

Michał Silarski
Dr Michał Silarski jest adiunktem w Zakładzie Doświadczalnej Fizyki Cząstek i jej Zastosowań na Wydziale Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej UJ. Zajmuje się badaniem fundamentalnych symetrii w fizyce cząstek oraz poszukiwaniem egzotycznych form materii. Przedmiotem jego zainteresowań naukowych i pracy badawczej są również zastosowania fizyki jądrowej w medycynie oraz bezpieczeństwie publicznym.

Ewa Stępień

Profesor dr hab. Ewa Stępień jest biologiem molekularnym i diagnostą laboratoryjnym, absolwentką Uniwersytetu Jagiellońskiego. W swojej pracy zajmuje się poszukiwaniem nowych biomarkerów chorób układu krążenia, także tych związanych z cukrzycą. Swoją uwagę skupia głównie na badaniach nad funkcją naczyń krwionośnych i układu krzepnięcia.

Profesor Stępień od wielu lat współpracuje z klinicystami z Uniwersytetu Jagiellońskiego Collegium Medicum (Instytut Kardiologii, Klinika Nefrologii, Klinika Chorób Metabolicznych i inne). W pracy doświadczalnej, wykorzystuje metody molekularne, spektroskopowe i spektrometryczne, a także liczne techniki mikroskopowe. Jest współautorką ponad 100 publikacji w czasopismach międzynarodowych, autorką licznych wystąpień na konferencjach krajowych i zagranicznych. Współpraca profesor Stępień z klinicystami pozwala na systemowe podejście do badań i wykorzystanie wyników do opracowania nowych, opartych o nanotechnologie, metod diagnostyki chorób układu krążenia

Widok zawartości stron Widok zawartości stron

Program

Ogromny postęp w dziedzinie elektroniki użytkowej, jaki miał miejsce w drugiej połowie XX wieku, rozpoczął się od wynalezienia tranzystora półprzewodnikowego, który zastąpił wcześniej stosowane lampy elektronowe. Chociaż pierwszy tranzystor bazował na germanie, to dalszy rozwój tej dziedziny był ściśle związany z krzemem, który od wielu lat jest podstawowym materiałem stosowanym do budowy tranzystorów, diod oraz układów scalonych.

Czy jest on jednak materiałem niezastąpionym? W czasie wykładu dr Jakub Rysz przybliży alternatywną technologię, która w niektórych zastosowaniach może konkurować z technologią krzemową. Elektronika „plastikowa” albo „organiczna”, bo o niej mowa, bazuje na związkach węgla, podobnych do tych, jakie znajdziemy w wielu tworzywach sztucznych. I choć na pierwszy rzut oka wydaje się to nieprawdopodobne, to „plastik” może przewodzić prąd elektryczny. Co więcej, można z niego zbudować tranzystor i inne elementy elektroniczne.

Gry komputerowe są ciągle postrzegane przez część społeczeństwa jako rozrywka, na którą dzieci i młodzież tracą czas. Profesor Piotr Białas postara się uświadomić wszystkim pokoleniom, że współczesne gry komputerowe to niezwykle skomplikowane programy, a ich produkcja wymaga specjalistów z wielu dziedzin - od artystów po fizyków.   

Współczesnie gry mają budżety na produkcje dorównujące budżetom filmowym. To właśnie grom zawdzięczamy postęp w technologii kart graficznych i związany z nim np. rozwój sztucznej inteligencji. 

Profesor P. Białas przedstawi w swojej prelekcji główne składniki współczesnej gry komputerowej mając nadzieję, że przekona Państwa, iż są to prawdziwe arcydzieła techniki. 

Zwykły konsument elektryczności w Polsce – czyli każdy z nas – zauważa kilka dość oczywistych faktów, np. że bez elektryczności nie umiałby żyć, że ceny rachunków za prąd rosną i nic nie wskazuje na to, aby elektryczność miała tanieć, że prąd trzeba oszczędzać itp. Dociera do nas także wiele sprzecznych informacji na temat przyszłości energetyki w naszym kraju. Różne grupy nacisku zalewają nas niewybredną propagandą, nie stroniącą od półprawd i czarnych scenariuszy, starając się pozyskać naszą przychylność dla ich interesów.

Elektrownie jądrowe w Polsce, to temat, który pojawia się cyklicznie w mediach i dyskursie publicznym od ponad pół wieku. Wielokrotnie wydawało się, że podjęto ostateczną decyzję – nawet rozpoczynano budowę – a mimo to, do dzisiaj Polska jest jedynym dużym krajem w centrum Europy, który nie posiada żadnej elektrowni jądrowej. Przeciętny konsument elektryczności zadaje sobie pytanie: czy to dobrze, czy źle? Profesor Kazimierz Bodek w trakcje swojej prelekcji przytoczy garść informacji, które – być może – będą przydatne do wyrobienia sobie własnego zdania na temat elektrowni jądrowych oraz zalet i wad rozważanych technologii. Chodzi o to, abyśmy mogli dokonać świadomego wyboru, gdyby politycy zechcieli nas zapytać, czy chcemy elektrowni jądrowych w Polsce?

W mojej prezentacji przedstawię krótko ogólne metody wyznaczania pola magnetycznego w astrofizyce i ich wyniki. Bardziej szczegółowo zajmę się problemami związanymi z badaniem kosmicznych pól magnetycznych opierając sie na oberwacjach radioastronomicznych. Przedstawię główny element takich obserwacji - promieniowanie synchrotronowe i jego własności "widziane" radioteleskopem. Przedstawię nowatorską metodę zwaną syntezą miary rotacji rozwijaną w ostatnich latach i pierwsze rezultaty uzyskane tą metodą.

W dzisiejszym świecie, w dobie rosnącego zagrożenia atakami terrorystycznymi, poszukiwanie efektywnych metod wykrywania i neutralizowania materiałów niebezpiecznych przybiera szczególne znaczenie nie tylko w kontekście ochrony ludności, ale także ochrony środowiska. Zalegające na dnie mórz, oceanów czy rzek niewybuchy, bojowe pociski oraz miny z okresu II Wojny Światowej stanowią poważne zagrożenie dla żeglugi, a substancje toksyczne zawarte w niektórych pociskach, np. gazy bojowe, są poważnym problemem ekologicznym.           
Na wykładzie zostaną przedstawione metody wykrywania materiałów wybuchowych i innych substancji niebezpiecznych w oparciu o techniki stosowane w fizyce jądrowej, które umożliwiają nieinwazyjne określenie stechiometrii badanej substancji. Wiązka neutronów przechodząc przez podejrzany przedmiot powoduje wzbudzanie jąder atomowych do wyższych stanów energetycznych. Jądra te przechodząc w stan podstawowy emitują kwanty γ o energii zależnej od rodzaju pierwiastka, toteż detekcja tego promieniowania umożliwia określenie względnej zawartości atomów różnych pierwiastków w badanej substancji. Dlatego, w odróżnieniu od powszechnie stosowanych metod, zastosowanie neutronów pozwala na określenie nie tylko kształtu, ale również stechiometrii badanych przedmiotów. Metoda ta może stać się w niedalekiej przyszłości dobrą alternatywą lub uzupełnieniem dla stosowanych dotychczas technik, a jej potencjalne zastosowania obejmują również medycynę i przemysł.

Z biologicznego, jak i fizycznego punktu widzenia starzenie jest procesem nieuchronnym, zachodzi wraz z upływem czasu. Proces ten dotyczy zarówno materii nieożywionej, jak ożywionej, czyli organizmów żywych, począwszy od bakterii i prostych nicieni po organizmy tak złożone jak człowiek. U człowieka starzenie prowadzi do pogorszenia funkcji życiowych organizmu, co ma wpływ na stan zdrowia, jest głównym czynnikiem ryzyka sercowo-naczyniowego, raka, chorób neurodegeneracyjnych.

Wykład z jednej strony przedstawi historycznie jak na przestrzeni ostatnich kilkudziesięciu lat zmieniła się nasza wiedza na temat mechanizmów starzenia, zarówno na poziomie fizjologicznym, jak i komórkowym. Z drugiej strony, pokaże nowe trendy w badaniach naukowych sięgające dalej poza powszechnie uznane paradygmaty na temat procesu starzenia, takie jak udział środowiska w procesach starzenia, rola mechanizmów epigenetycznych i epiproteomicznych, jakie są koncepcje „odwrócenia” procesu starzenia.

Przedstawione zostanie również, jaką rolę odgrywa nasza fizjologia w tym procesie, na poziomie funkcji poszczególnych narządów i ich wzajemnych oddziaływań.